۲۹ /حوت /۱۴۰۲

زندگی‌نامهٔ جلالتمآب مولوی امیرخان متقی وزیر امور خارجهٔ امارت اسلامی افغانستان

مولوی امیرخان متقی سیاستمدار معروف افغان و یکی از اعضای برجستهٔ تحریک اسلامی طالبان است که در عرصه‌های مهم سیاسی و اداری افغانستان ایفای وظیفه نموده است. آقای متقی به تاریخ ۱۶ سنبلهٔ ۱۴۰۰، پس از فتح کابل به عنوان وزیر امور خارجهٔ امارت اسلامی افغانستان منصوب شد. در سال ۱۳۷۳، پس از اینکه تحریک طالبان در مقابل انارشیزم حاکم در کشور قد علم نمود، آقای متقی از ابتدأ با این تحریک پیوست و در چوکات این تحریک به فعالیت آغاز نمود.  در سال ۱۳۷۳ پس از تصرف شهر قندهار توسط طالبان، مولوی امیرخان متقی به عنوان عضو شورای عالی طالبان منصوب شد و در همان سال مسوولیت رادیوی قندهار به او سپرده شد. وی بعداً در سال ۱۳۷۴ به عنوان رئیس اطلاعات و فرهنگ ولایت قندهار منصوب شد. در سال ۱۳۷۵ ، پس از تصرف کابل توسط طالبان، آقای متقی به عنوان سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ تعیین گردید و چندین سال در آنجا خدمت نمود. او همچنین به عنوان سخنگو، مواضع امارت اسلامی را با رسانه‌ها در میان می‌گذاشت. آقای متقی در سال ۱۳۷۸ به عنوان رئیس ادارهٔ امور تعیین شد و پس از مدت کوتاه خدمت، در حوت ۱۳۷۸ به عنوان وزیر تعلیم‌ و تربیه منصوب شد. او تا زمان حملهٔ ایالات متحده بر افغانستان در این سِمت ایفای وظیفه نمود. مولوی متقی در‌کنار وظایف رسمی اداری، به عنوان مذاکره‌کننده پیشتاز امارت اسلامی نیز ایفای وظیفه نمونه است. آقای متقی هیئتی را که ملا محمد عمر مجاهد رهبر طالبان برای مذاکره با اتحاد شمال تعیین کرده بود، رهبری می‌کرد. این هیئت به رهبری آقای متقی با ائتلاف شمالی، به شمول کشورهای ۶+۲،  در تاشکند-ازبکستان، عشق آباد-ترکمنستان و جده-عربستان سعودی با میانجی‌گری کنفرانس اسلامی گفتگو و مذاکره نمود. آقای متقی سال‌ها در جریان مقاومت در برابر حملهٔ آمریکا رهبری کمیسیون فرهنگی امارت اسلامی را به‌عهده داشت. وی تعدادی از شبکه‌های الکترونیکی، چاپی و تصویری را علیه حملهٔ آمریکا به افغانستان ایجاد کرد و با این کار طیف وسیعی از فعالیت‌های رسانه‌یی را با هدف تقویت روحیهٔ مجاهدین طالبان و درهم شکستن مخالفان، رهبری می‌کرد. وی در سال 2018 به عنوان رئیس دفتر رهبری طالبان تعیین شد و دو سال در این سمت خدمت کرد. او همچنین به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده با آمریکایی‌ها در سال 2019 ایفای وظیفه نمود. آقای متقی همچنان عضو هیئت امارت اسلامی برای مذاکرات بین‌الافغانی تعیین شده بود. آقای متقی در سال‌های پسین مقاومت در سال ۲۰۲۱ به عنوان رئیس کمیسیون دعوت، ارشاد و جلب و جذب امارت اسلامی تعیین گردید و از ازطریق این کمیسیون با بسیاری از اعضای ادارهٔ قبلی کابل گفتگو صورت گرفت که در نهایت، در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ این تحول به شکل صلح‌آمیز انجام یافت.  مولوی امیرخان متقی، فرزند مرحوم حاجی نادرخان، در ۷ حوت ۱۳۴۹ در قریهٔ زرغونِ ولسوالی نادعلی ولایت هلمند متولد شد. اجداد وی اصالتاً از ولایت پکتیا بودند دهه‌ها قبل به ولایت هلمند منتقل شده بودند. مولوی امیرخان متقی تحصیلات ابتدایی خویش را در مدرسه و مسجد محلی فرا گرفت. پس از کودتای کمونیست‌ها و حملهٔ شوروی بر افغانستان، وی مجبور شد تا در سن ۹ سالگی همراه با خانواده‌اش به پاکستان هجرت کند. وی در آنجا صرف، نحو، منطق، بیان، فقه، حدیث، تفسیر و سایر علوم رایج را در مدارس دینی مهاجران افغان فرا گرفت و در رشتهٔ علوم دینی دستار فراغت را حاصل نمود.